झारखंडमध्ये 5 मुलींनी समाजाला आरसा दाखवला आहे. लोकांना मुलगा हवा आणि मुलगी झाली म्हणून शोक मानतात. मात्र, शेवटच्या क्षणी त्यांच्या कामी कोण येईल, हे त्यांना माहीत नसते. मुलगा-मुलगी असा भेदभाव करणाऱ्यांना आरसा दाखवण्याचे काम झारखंडच्या या मुलींनी केले आहे. येथे एका वृद्ध वडिलांचा मृ-त्यू झाला.
त्यांची अंत्ययात्रा निघणार होती तेव्हा मुलाने त्यांच्या पार्थिवाला खांदा देण्यास स्पष्ट नकार दिला. अंतिम यात्रेला त्याला हजर राहायचे नव्हते. यानंतर त्या वडिलांच्या 5 मुलींनी आपली जबाबदारी घेतली आणि वडिलांचा मृ-त-दे-ह खांद्यावर घेऊन स्म-शा-नभूमीत पोहोचल्या. ज्याने त्यांना पाहिले तो कौतुक केल्याशिवाय राहू शकला नाही.
झारखंडमधील गुमला जिल्ह्यातील प्रकरण
झारखंडमधील गुमला जिल्ह्यातून हे प्रकरण समोर आले आहे. मुलगा-मुलगी असा भेदभाव करणाऱ्या समाजाला येथे 5 मुलींनी वास्तवाचा आरसा दाखवला आहे. या पाच बहिणींनी आपल्या वडिलांच्या मृ-त-दे-हाला खांदा दिला. यामुळे जुनी परंपरा मोडीत निघाली आणि गावातील लोकांनाही धडा मिळाला. हा मुद्दा चर्चेचा विषय राहिला आहे.
जिल्ह्यात कामदरा ब्लॉक आहे. येथे सालेगुटू गाव आहे ज्यात 75 वर्षांचे लक्ष्मी नारायण साहू यांचे नि-धन झाले. त्यांचा अंत्यविधी होणार होता. यासाठी गावकऱ्यांनी त्यांचा मुलगा घुणेश्वर साहू यांच्याशी चर्चा केली असता त्यांनी वडिलांना खांदा देण्यास व वडिलांच्या अंत्यविधीला येण्यास स्पष्ट नकार दिला.
मुलाच्या अंत्यसंस्काराला न येण्याचे कारण म्हणजे पिता-पुत्रात वाद. दोघांमध्ये जुने भांडण सुरू होते. यामुळे संतापलेल्या मुलाने वडिलांना खांदा देण्यास नकार दिला. लक्ष्मी नारायण साहू यांच्या पाच मुलींना गावकऱ्यांनी हा प्रकार सांगितला तेव्हा त्यांनाही आश्चर्य वाटले. त्याच्यापुढे परंपरा जपण्याचा प्रश्न होता.
यानंतर या पाच बहिणींनी गावातील जुनी परंपरा मोडीत काढणारा मोठा निर्णय घेतला. विमला देवी (कोडाकेल), सुमित्रा देवी (अरगोरा), मैनी देवी (करौंडी), पद्मा देवी (तोरपा) आणि शांतीदेवी (कुलाबीरा) यांनी आपल्या वडिलांच्या मृ-त-दे-हाला खांदा देण्याचा निर्णय घेतला. त्यांनी आपल्या वडिलांना स्म-शा-नभूमीत नेण्याचा निर्णय घेतला.
वडिलांच्या मृ-त-दे-हाला मुलींनी खांदा दिल्याचे गावात प्रथमच घडत होते. इथली जुनी परंपरा खंडित होताना दिसत होती. गावकरीही याचे साक्षीदार होत होते. यानंतर मुलींनी वडिलांचे पा-र्थि-व घेऊन स्म-शा-नभूमी गाठली. तेथे सर्वांनी मिळून वडिलांच्या पा-र्थि-वावर अंत्यसंस्कार करण्यासाठी लाकडाची व्यवस्था केली.
मात्र, यादरम्यान काही ग्रामस्थही मुलाची समजूत काढण्यासाठी त्यांच्या घरी पोहोचले. वडिलांच्या मृ-त्यूनंतर त्यांच्याशी झालेला वाद विसरून जाण्यास सांगितले. खूप समजावून सांगितल्यावर मुलगा तिथे यायला तयार झाला. त्यानंतर मृ-त-दे-ह प्रज्वलित करण्यात आला. बालाघाट येथे कोयल नदीत अंत्यसंस्कार करण्यात आले. ही संपूर्ण घटना गावातील लोकांमध्ये चर्चेचा विषय बनली आहे.
